برای تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی چند نشانه اصلی وجود دارد؛ چرم طبیعی بوی خاصی شبیه بوی پوست یا خاک مرطوب می‌دهد در حالی که چرم مصنوعی بوی پلاستیک یا مواد شیمیایی دارد، سطح چرم طبیعی دارای منافذ و طرح‌های نامنظم است اما چرم مصنوعی الگوی کاملاً تکراری و یکدست دارد، اگر چند قطره آب روی چرم طبیعی بریزید به‌آرامی جذب می‌شود ولی روی چرم مصنوعی باقی می‌ماند، هنگام لمس چرم اصل حالت گرم، نرم و انعطاف‌پذیر دارد در حالی که چرم مصنوعی سرد و خشک‌تر است و در نهایت پشت چرم طبیعی پرزدار و مشابه جیر است اما پشت چرم مصنوعی معمولاً لایه‌ای از پارچه یا الیاف مصنوعی دارد.
تفاوت های ظاهری بین چرم طبیعی و مصنوعی
وقتی صحبت از خرید کیف، کفش یا هر محصول چرمی می‌شود، اولین چیزی که اغلب خریداران به آن توجه می‌کنند ظاهر کار است. در نگاه اول شاید تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی ساده نباشد، چون چرم‌های صنعتی امروز به‌قدری خوب ساخته می‌شوند که شباهت زیادی به نمونه‌های اصل پیدا کرده‌اند. اما اگر با دقت بیشتری به جزئیات نگاه کنیم، تفاوت‌های ظاهری آشکاری وجود دارد که می‌تواند راهنمای شما باشد.
اولین تفاوت در طرح و نقش سطح چرم است. چرم طبیعی از پوست حیوان به دست می‌آید و به همین دلیل بافت آن یکنواخت و تکراری نیست؛ ممکن است در یک سطح کوچک رگه‌ها، منافذ یا حتی ناصافی‌های ریز دیده شود. در مقابل، چرم مصنوعی به‌صورت صنعتی تولید می‌شود و طرح روی آن معمولاً کاملاً منظم، تکراری و شبیه به هم است؛ چیزی شبیه یک چاپ ماشینی.
دومین نکته در درخشندگی سطح چرم است. چرم طبیعی درخشندگی ملایم و طبیعی دارد، نه خیلی براق و نه کاملاً مات. اما در بیشتر موارد چرم مصنوعی بیش از حد براق یا بیش از حد خشک و بی‌روح به نظر می‌رسد، چون سطح آن با لایه‌های پلاستیکی پوشانده می‌شود.
یکی دیگر از نشانه‌ها در لبه‌ها و برش‌های چرم دیده می‌شود. اگر به قسمت برش‌خورده دقت کنید، چرم طبیعی حالتی الیافی و زنده دارد، انگار که تار و پود نازکی درون آن تنیده شده است. در حالی که چرم مصنوعی از چند لایه پلاستیکی و پارچه‌ای ساخته شده و وقتی برش می‌خورد، لبه‌ها صاف و یکنواخت هستند.
همچنین در رنگ‌پذیری و سایه‌ها هم تفاوت وجود دارد. در محصولات چرمی اصل معمولاً رنگ کمی عمق دارد و ممکن است بخش‌هایی از سطح روشن‌تر یا تیره‌تر دیده شوند. اما چرم مصنوعی کاملاً یکدست رنگ می‌گیرد و هیچ سایه یا تغییر طبیعی در سطحش دیده نمی‌شود.
نکته جالب دیگر مربوط به حس لمس است؛ اگرچه این موضوع بیشتر به حس دست مرتبط است تا چشم، اما حتی در نگاه هم می‌توان حس کرد که سطح چرم طبیعی زنده و پویاست، در حالی که چرم مصنوعی کمی مصنوعی و خشک به نظر می‌رسد.
در نهایت، تشخیص چرم اصل از مصنوعی نیاز به کمی دقت دارد. کافی است به سطح، رگه‌ها، براقیت و لبه‌ها نگاه کنید تا تفاوت آشکار شود. با کمی تجربه، حتی بدون لمس کردن هم می‌توان فهمید کدام محصول از چرم طبیعی ساخته شده و کدام یک مصنوعی است.
تشخیص چرم اصل با لمس و بوی آن
یکی از مطمئن‌ترین روش‌ها برای تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی، استفاده از حواس ساده‌ی خودمان است؛ یعنی لمس کردن و بو کشیدن. چرم طبیعی یک موجود زنده بوده و هنوز هم پس از تبدیل شدن به محصول چرمی، ویژگی‌های خاص خود را حفظ می‌کند.
وقتی کف دستتان را روی سطح چرم اصل می‌کشید، معمولاً ناهمواری‌ها و ریزبافت‌های ظریفی را احساس می‌کنید؛ این بافت‌ها هرکدام یکتا هستند و مثل اثر انگشت، تکراری ندارند. برعکس، چرم مصنوعی به‌طور یکنواخت و کاملاً صاف تولید می‌شود و وقتی آن را لمس کنید، حس پلاستیکی یا مصنوعی بودن به شما دست می‌دهد. حتی اگر کمی فشار دهید، چرم طبیعی حالت ارتجاعی پیدا می‌کند و به‌آرامی به حالت اول برمی‌گردد، اما چرم مصنوعی اغلب خشک و بی‌روح است.
از نظر بو هم تفاوت بسیار واضحی وجود دارد. چرم طبیعی بویی شبیه پوست تازه یا بوی مطبوع حیوانی دارد که ترکیبش با رایحه دباغی، یک حس گرم و خاص ایجاد می‌کند. این بو معمولاً با هیچ ماده شیمیایی دیگری اشتباه گرفته نمی‌شود. در مقابل، چرم مصنوعی معمولاً بوی پلاستیک، مواد نفتی یا شیمیایی می‌دهد؛ بویی تند و غیرطبیعی که اگر یک بار تجربه کنید، به‌راحتی تشخیصش می‌دهید.
نکته جالب اینجاست که حتی بعد از سال‌ها استفاده، محصولات چرمی اصل هنوز بوی خاص خودشان را حفظ می‌کنند و فقط کمی ملایم‌تر می‌شوند، در حالی که بوی پلاستیکی چرم مصنوعی نه‌تنها از بین نمی‌رود، بلکه در بعضی موارد با گذشت زمان ناخوشایندتر هم می‌شود.
در نهایت، اگر در فروشگاهی قصد خرید دارید، بدون خجالت کیف یا کفش چرمی را لمس کنید و به آن بو بزنید. شاید ساده به‌نظر برسد، اما همین دو حس پایه‌ای، یکی از دقیق‌ترین روش‌ها برای اطمینان از اصل بودن چرم است.
روش تست آب برای شناسایی چرم طبیعی
یکی از ساده‌ترین و در عین حال مطمئن‌ترین راه‌ها برای تشخیص چرم طبیعی از مصنوعی، استفاده از تست آب است. چرم طبیعی به دلیل بافت متخلخل و رگه‌های زنده‌ای که دارد، رفتاری متفاوت با آب از خود نشان می‌دهد. کافیست چند قطره آب روی سطح چرم بچکانید و کمی صبر کنید. اگر چرم طبیعی باشد، قطرات آب به‌آرامی جذب می‌شوند و رنگ سطح در همان نقطه کمی تیره‌تر به نظر می‌رسد. این واکنش طبیعی است چون الیاف چرم همانند پوست انسان قابلیت جذب رطوبت را دارند. اما در مقابل، چرم مصنوعی یا صنعتی به دلیل داشتن روکش پلاستیکی و سطح بسته، هیچ آبی را جذب نمی‌کند و قطرات روی آن سر می‌خورند و باقی می‌مانند. همین تفاوت ساده، می‌تواند یکی از بهترین معیارها برای تشخیص اصل یا تقلبی بودن محصول باشد.
نکته‌ای که باید در نظر داشت این است که تست آب را نباید با مقدار زیاد یا مدت طولانی انجام داد، زیرا جذب رطوبت بیش از حد می‌تواند به مرور زمان به چرم طبیعی آسیب بزند. بهترین حالت این است که تنها دو سه قطره روی بخش کوچکی از محصول (ترجیحاً جایی که کمتر در معرض دید است) بچکانید و تغییر رنگ یا جذب شدن آب را بررسی کنید. اگر چرم اصل باشد، پس از خشک شدن، سطح به حالت اولیه بازمی‌گردد و اثری از لکه دائمی باقی نمی‌ماند.
این روش ساده سال‌هاست که توسط فروشندگان و کارشناسان چرم به کار گرفته می‌شود، چون نیازی به ابزار خاص ندارد و هر کسی می‌تواند در خانه یا هنگام خرید، با کمترین ریسک از آن استفاده کند. بنابراین اگر قصد خرید محصول چرمی دارید و می‌خواهید مطمئن شوید انتخابتان اصل است، تست آب می‌تواند یکی از سریع‌ترین و مطمئن‌ترین ترفندها برای شما باشد.
چگونه از روی پشت چرم، اصل یا مصنوعی بودن آن را بفهمیم؟
یکی از ساده‌ترین و در عین حال مطمئن‌ترین روش‌ها برای تشخیص اصل یا مصنوعی بودن چرم، نگاه کردن به پشت آن است. چرم طبیعی از پوست حیوان به‌دست می‌آید و ساختار فیبری و ریشه‌دار دارد، به همین دلیل پشت آن معمولاً حالتی زبر و پرزدار شبیه به جیر یا مخمل ریز دیده می‌شود. اگر با دقت به پشت چرم طبیعی نگاه کنید، متوجه بافت نامنظم و ریشه‌های ریز الیافی می‌شوید که نشان‌دهنده‌ی طبیعی بودن آن است. در مقابل، چرم مصنوعی چون از مواد پلاستیکی و صنعتی ساخته می‌شود، پشت یکدست، صاف و اغلب دارای لایه‌ی پارچه‌ای یا الیاف بافتنی است که به‌وضوح نظم و تکرار در آن دیده می‌شود.
یک نکته‌ی مهم این است که در چرم اصل، هیچ‌وقت پشت آن کاملاً یکدست و یکنواخت نیست؛ ممکن است بخش‌هایی کمی نرم‌تر یا زبرتر باشند. همین بی‌نظمی طبیعی نشانه‌ای مطمئن از اصل بودن آن است. اما در چرم مصنوعی، همه‌چیز شبیه به هم و هماهنگ است، انگار پشت چرم با دستگاه چاپ یا دوخت منظم ساخته شده باشد. همچنین اگر ناخن خود را آرام روی پشت چرم طبیعی بکشید، احتمالاً کمی پرز یا ذرات ریز جدا می‌شود، ولی در نمونه‌ی مصنوعی چنین چیزی اتفاق نمی‌افتد و سطح آن بلافاصله به حالت اولیه برمی‌گردد.
به‌طور خلاصه، پشت چرم طبیعی همیشه نشانه‌هایی از زنده بودن ماده‌ی اولیه‌اش را در خود دارد: پرزهای ریز، بافت نامنظم و حس خام بودن. اما پشت چرم مصنوعی بیشتر شبیه یک لایه‌ی پوششی و یکنواخت است که به‌طور کاملاً صنعتی تولید شده. بنابراین اگر در هنگام خرید شک کردید، کافی است نگاهی به پشت چرم بیندازید؛ این ساده‌ترین و کاربردی‌ترین تستی است که حتی بدون تجربه‌ی زیاد می‌تواند شما را به پاسخ درست برساند.
آیا بوی چرم می‌تواند اصل یا مصنوعی بودن آن را نشان دهد؟
بله، یکی از اولین نشانه‌ها همین است. چرم طبیعی بویی خاص و کمی شبیه بوی پوست حیوان یا خاک مرطوب دارد، در حالی که چرم مصنوعی به دلیل مواد پلاستیکی و شیمیایی بوی تند و مصنوعی شبیه بوی پلاستیک یا رنگ می‌دهد.
آیا می‌توان فقط با نگاه کردن به سطح چرم، اصل بودن آن را تشخیص داد؟
تا حدی بله. سطح چرم طبیعی معمولاً دارای منافذ و طرح‌های نامنظم است؛ هیچ دو قطعه چرمی دقیقاً شبیه هم نیستند. اما چرم مصنوعی الگوهای تکراری و یکدست دارد که با دستگاه چاپ می‌شود.
آیا قیمت همیشه معیار خوبی برای تشخیص چرم اصل است؟
نه همیشه، اما در بیشتر مواقع چرم طبیعی به‌مراتب گران‌تر از چرم مصنوعی است. با این حال، برخی فروشندگان ممکن است محصولات مصنوعی را با قیمت بالا عرضه کنند. بنابراین، بهتر است فقط به قیمت اکتفا نکنید و سایر نشانه‌ها را هم بررسی کنید.
آیا پشت چرم نشانه‌ای از اصل بودن آن دارد؟
بله. پشت چرم طبیعی معمولاً حالت پرزدار و مشابه جیر دارد. اما چرم مصنوعی در پشت خود اغلب یک لایه پارچه یا بافت مصنوعی دارد که به‌وضوح قابل مشاهده است.
آیا همه محصولات چرمی نیاز به تست دارند یا می‌شود به فروشنده اعتماد کرد؟
اگر از فروشگاه معتبر و تخصصی خرید کنید، نیازی به تست کردن نخواهید داشت. فروشندگان معتبر معمولاً ضمانت اصل بودن کالا را ارائه می‌دهند. اما اگر از بازار یا فروشنده ناشناخته خرید می‌کنید، بهتر است با یک یا چند روش ساده (بو، لمس، تست آب) از اصل بودن مطمئن شوید.
